Ovulatie: de speekseltest
Wanneer je zwanger wilt worden, is het belangrijk een duidelijk beeld van je cyclus te hebben, zodat je ongeveer weet wanneer je eisprong plaatsvindt. De speekseltest, in de volksmond ook wel varentest genoemd, kan je helpen het juiste moment in te schatten.
Lange tijd werd ervan uit gegaan dat er cervixslijm (baarmoederslijm) nodig was om de vrouwelijk cyclus goed te voorspellen. Immers: als je tijdens je eisprong een beetje vaginaal slijm op een glasplaatje zou uitsmeren zou dit – wanneer het eenmaal is ingedroogd – onder de microscoop een varenstructuur hebben, met ‘uitstekende armpjes’. Die armpjes zijn bedoeld om de zaadcellen naar de wachtende te eicel te leiden. In 1957 werd echter door wetenschappers in Turijn ontdekt dat deze varenstructuur ook terug te vinden is in vrouwelijk speeksel.
Oestrogeen
De speekseltest gaat uit van het oestrogeengehalte van jouw lichaam. De concentratie van het vrouwelijk hormoon oestrogeen stijgt namelijk gedurende je hele cyclus en bereikt zijn piek tijdens de eisprong, waarna het niveau weer daalt. Tijdens de piek van het oestrogeengehalte, is ook de concentratie sodium zout hoog. En dat zout kristalliseert tijdens het indrogen in de genoemde varenstructuur. Deze structuur is zichtbaar drie tot vier dagen vóór je ovulatie tot twee tot drie dagen ná je ovulatie. Op de dag van de eisprong is de structuur het duidelijkst te zien.
Testers
Er zijn speciale testers op de markt om de varenstructuur in je speeksel te bekijken. Deze ovulatietesters zien er meestal uit als een soort lipstick. Het is een plastic huls met een glasplaatje en optisch element erin. Je doet dagelijks een beetje speeksel op het glasplaatje en plaatst dit terug in de houder. Na een minuut of vijf is het speeksel ingedroogd en kun je door het mini-microscoopje kijken welke structuur jouw speeksel heeft.
Als je speeksel door het vergrootglaasje een puntachtige structuur heeft, dan zit je in je onvruchtbare periode. Zie je in je speeksel kristalachtige streepjes, of de eerste verschijnselen van een varenstructuur, dan zit je in je vruchtbare periode. Door de toename van de ‘varendichtheid’ te meten, kun je je aanstaande eisprong zo dicht mogelijk benaderen. In de overgangsfasen – van onvruchtbaar nar vruchtbaar en andersom – krijg je een gemengde structuur te zien. Testen kan op ieder moment van de dag. Wel kan de uitslag van de test beïnvloed worden door eten, drinken en roken. Het wordt dan ook aangeraden om twee uur voor het testen niet te eten, drinken of roken. Om deze reden kan het misschien makkelijk zijn de tester direct na het opstaan te gebruiken. Overigens zijn er ook geneesmiddelen die de test beïnvloeden kunnen.